Na het wegvallen van het boeddhisme als bodem voor haar religieuze overtuiging overviel Catherine Ingram een depressie. Het leidde precies tot dat perspectief waarnaar zij altijd had gezocht: een ontwaakt bewustzijn en een hartstochtelijke levendigheid. In Hartstochtelijk aanwezig zijn vertelt zij haar verhaal.
Pure aanwezigheid nemen we, net als ademen, voor lief. We kijken eroverheen
in onze zoektocht naar betekenis en bedoeling van het leven. 'Stop met zoeken'
heet dan ook de allereerste paragraaf van het hartverwarmende boek van Catherine
Ingram, Hartstochtelijk aanwezig zijn. Jarenlang ervaarde Ingram haar leven als
een zoektocht en maakte zij deel uit van de groeiende spirituele beweging.
Totdat, vrij plotseling, haar religieuze overtuigingen wegvielen. Het bracht
haar eenzaamheid. Ze voelde zich geen deel meer van een boeddhistische
spirituele traditie en dat was het laatste wat ze had gewild. Ze werd depressief
en juist dat maakte haar ontvankelijk voor een nieuw perspectief. Tijdens haar
depressie ontmoette zij Sri H.W.L. Poonjaji. Hij liet haar zien dat je, terwijl
je ten volle actief bent en betrokken op je leven, je tegelijk vanuit het vredig
middelpunt van je wezen kunt leven. Het bracht haar tot de essentie van wat ze
altijd had nagestreefd: een hartstochtelijke levendigheid die in haarzelf rust.
Dit bleek te vinden te zijn in een 'simpele verandering van waarneming', zoals
zij dat zelf benoemt. In de plaats van de zoektocht naar betekenis, kreeg ze
waardering voor het mysterie en verscheen er aan haar een ontwaakt bewustzijn,
een blijvende stilte en doordringende aanwezigheid en liefde voor wat er is.
Ingram noemt dit bewustzijn 'ontwaakt' omdat het, naar haar idee, ingeboren is
en plotseling gewoon wakker wordt. Je geeft de hoop op dat iets van buitenaf
ervoor zorgt dat je heel wordt. Wanneer je bekaf van inspanning die zoektocht
opgeeft, ontdek je hoe vervullend het is om er gewoon te zijn. Je hoeft niets te
bereiken, alles gebeurt al.
Primaire kwaliteiten
Ingram bestudeerde het ontwaakte bewustzijn van
de Boeddha, Jezus, Rumi en alle momenten van ontwaakt bewustzijn bij wie zij ook
ontmoette tijdens de door haar gegeven stilteretraites. In Hartstochtelijk
aanwezig zijn beschrijft ze zeven primaire kwaliteiten van ontwaakt bewustzijn.
Het zijn: stilte, tederheid, lichamelijkheid, waarachtigheid,
onderscheidingsvermogen, vreugde en verwondering. Deze komen uit onze eigen
ingeboren wijsheid en vormen een leidraad voor ons, beter dan welke filosofie
ook. Haar boek is in zeven hoofdstukken verdeeld die alle over een van de
primaire kwaliteiten gaan. Ieder hoofdstuk begint met een paragraaf over een
vrouw, en haar innerlijke ervaringen met het thema van het hoofdstuk. Het geheel
leest prettig en overtuigend. Met vele voorbeelden doorspekt zij haar betoog. Ze
schildert als het ware het bestaan vanuit ontwaakt bewustzijn. Kracht van nu
Ingram vertelt dat haar bewustzijn ontwaakte na een depressie. Iemand die
eenzelfde soort proces heeft meegemaakt, er een boek over schreef en sessies
organiseert is Eckhart Tolle. Twee jaar geleden verscheen zijn boek De kracht
van het NU; gids voor spirituele verlichting. Het was een groot succes (nu
verscheen reeds de 6e druk) en al snel volgde De kracht van NU in de praktijk
van dezelfde auteur en dezelfde uitgever. De kracht van NU bestaat uit teksten,
afgewisseld met vragen van luisteraars, die door Tolle uitvoerig worden
beantwoord. Zowel Ingram als Tolle betogen deze waarheid: zoek jezelf niet in
het verstand; er bestaat niets buiten het nu. Beiden nemen afstand van
spirituele tradities. Ze benadrukken dat je nú je aanwezigheid kunt voelen, dat
wil zeggen dat je nú de kracht van dit moment kunt voelen en de volheid van
Zijn. Dit is voldoende voor een diepgaande transformatie naar vrede en vreugde
in je bestaan. Sinds 1992 geeft Ingram stilteretraites en houdt zij
bijeenkomsten die zij 'dharmadialogen' noemt, in Poonjaji's traditie. Haar
dharmadialogen zijn interactieve discussies, afgewisseld met perioden van
stilte. Het doel van deze aanpak is de aandacht op het aanwezige bewustzijn te
richten en de gebruikelijke manier te doorzien waarop het denken daar onderuit
probeert te komen. Je wordt uitgenodigd direct de staat van ontwaakt bewustzijn
aan te nemen. (Onder aan het artikel staan de bijeenkomsten in Nederland
vermeld.) Ook Eckhart Tolle houdt sessies of 'satsangs'. Hij komt op 23 en 24
april 2004 weer naar Amsterdam. De internetsite www.satsang.nl is een
instructieve site over satsang en toont een lijst van leraren, waaronder Ingram
en Tolle (en anderen die gepubliceerd hebben en satsang geven (bijv Andrew
Cohen, Barry Long, Tony Packer). Satsang wordt beschreven als een directe weg
zonder specifieke technieken en methoden. 'Het enige wat van belang is, is dat
je het verlangen en de bereidheid hebt om te zien wie je werkelijk bent.' Als
het al in een traditie staat is het die van Advaita Vedanta, waar ook de leraar
van Ingram, Poonjaji, van stamt.
Vrouwelijke variant
Het is alsof Catherine Ingram de vrouwelijke
variant op de aanpak van Tolle heeft neergezet. Beiden weten in heldere, simpele
bewoordingen ons in contact te brengen met diepgaande spirituele waarheden.
Beiden schrijven vertellenderwijs. Je ziet ze voor je in satsang. Terwijl Tolle
confronteert en zijn toehoorders (en ons lezers) wakker schudt of gerust stelt,
neemt Ingram ons bij de hand en voert ons de vrede van het ontwaakt bewustzijn
binnen. Het verschil is dat haar taal ons wakkere bewustzijn oproept, waar die
van Tolle meer betogend is en onze overtuiging aanspreekt. Ingrams boodschap
gaat over wijsheid en die van Tolle over waarheid. Zo verschilt de wijze waarop
ze iets als 'overgave' benaderen. Tolle wordt gevraagd: 'Als iemand ernstig ziek
is en zijn of haar toestand volkomen aanvaardt en zich overgeeft aan die ziekte,
geeft zo iemand daarmee dan niet de wil op om weer beter te worden?' Hij
antwoordt: 'Als je je concentreert op dit moment en er niet mentaal etiketten op
gaat plakken, wordt ziekte gereduceerd tot een van de volgende factoren:
lichamelijke pijn, zwakte, ongemak of invaliditeit. Daar geef je je aan over -
nu. Je geeft je niet over aan het idee van "ziekte".' Ingram schrijft: 'In de
vreugde over schoonheid en het verdriet over verlies is er een voortdurende
overgave aan de vrede die nooit door iets aangetast is geweest - de rust die
daar aldoor is geweest, in iedere krankzinnige situatie in ons leven. Onze
ervaring van het leven wordt er een van aanvaarden van alles wat zich ontvouwt,
in plaats van het jagen op dingen of het wegduwen van wat zich aandient. Met
andere woorden, onze ervaring van het leven wordt een overgave aan wat is. In
die overgave bestaan geen gemiste kansen.' Catherine Ingram neemt haar lezers
bij de hand en loopt met ze op in de richting van ontwaken. Mij verwarmt en
overtuigt haar stijl. Het is een ontwaken met zachte hand.
Catherine Ingram, Hartstochtelijk aanwezig zijn; de essentie van
ontwaken. Altamira-Becht 2003, € 14,90
Eckhart Tolle, De kracht van
het NU; gids voor spirituele verlichting. Ankh-Hermes 2001, € 17,00
Informatie:
website Catherine Ingram
e-mail:
mailto:hi@recordmania.nl